Hello, I'm OSIn this country documentary, I presented you some important information about life in Colombia. I talked about life in Colombia, daily life in C...
Life in COLOMBIA 2024 ! - The Country of EXTREMELY SEXY WOMEN WITH BEAUTIFUL FACES ! - DOCUMENTARY izle ve daha fazlasını seyredin.
Kolombiya (İspanyolca: Bu ses hakkındaColombia (yardım·bilgi)), resmî adıyla Kolombiya Cumhuriyeti (İspanyolca: Bu ses hakkındaRepública de Colombia (yardım·malumat)), Güney Amerika'da yer alan ve Kuzey Amerika'da adaları bulunan bir ülkedir. Kuzeybatıda Panama, kuzeyde Karayip Denizi, doğuda Venezuela ve Brezilya, güneyde Ekvador ve Peru ve batıda Büyük Okyanus ile çevrilidir.[10] Yüz ölçümüne göre Güney ABD'nın 4.,[11] dünyanın ise 26. En geniş ülkesidir. Ülke 32 departman ve hem de en büyük şehir olan Bogotá Başkent Bölgesi'ne ayrılmıştır.
Nüfusu 50 milyonun üstünde olan Kolombiya dil ve etnisite bakımından dünyanın en çeşitli ülkelerinden biridir. İspanyolca konuşan ülkeler arasında, Meksika'dan sonrasında en kalabalık ikinci ülkedir.[12][13] Yerli uygarlıklar, Avrupalı yerleşimciler, Afrikalı köleler ile Avrupa ve Orta Doğu'dan gelen göçmenler, ülkenin zengin kültürel mirasının kaynaklarını oluşturur. Ülkenin nüfus merkezleri And Dağları ve Karayip kıyısında yoğunlaşmıştır.
Günümüz Kolombiya topraklarında insan dünyasına dair en eski kanıtlar MÖ 12.000'e aittir. Çipça (Muisca), Quimbaya ve Tairona şeklinde yerli kültürler bölgede bilinen en eski uygarlıklardır. İspanyollar 1499'da La Guajira'ya ayak basarak sömürgeleştirme sürecini başlattılar. 16. Yüzyıla dek bölgenin muhtelif kısımları sömürgeleştirildi ve Santafé de Bogotá başkentli Yeni Granada Krallığı kuruldu. 1810'da Yeni Granada Birleşik İlleri adıyla İspanyol İmparatorluğu'ndan bağımsızlık deklare edildi. Ülkede önceleri Granada Konfederasyonu (1858) ve Kolombiya Birleşik Devletleri (1863) şeklinde federal yönetimler denendi ancak bu yönetimler uzun soluklu olmadı ve 1886'da Kolombiya Cumhuriyeti kuruldu. Panama'nın 1903'te ayrılmasıyla Kolombiya bugünkü sınırlarına ulaştı. 1960'larda ülkede düşük yoğunluklu silahlı çatışmalar ve politik şiddet artış gösterdi ve 1990'larda zirveye ulaştı. 2005'ten itibaren güvenlik, istikrar ve hukukun üstünlüğü alanlarında ilerlemeler sağlandı, hem de eşi görülmemiş bir ekonomik büyüme ve kalkınma süreci yaşandı.[14][15]
Kolombiya, Brezilya'nın peşinden dünyanın en yüksek biyoçeşitlilik seviyesine haiz ikinci ülkesidir.[16] Ülke toprakları Amazon yağmur ormanları, dağlık alanlar, otlaklar ve çöller şeklinde birçok değişik bölge ihtiva eder. Güney Amerika'da Atlas ve Pasifik okyanuslarının ikisine de kıyısı bulunan tek ülkedir.
Kolombiya, bir yöresel güçtür ve Güney ABD'nın en büyük üçüncü ekonomisine sahiptir.[6] Kahve, çiçek, zümrüt, kömür ve petrol endüstrileri, Kolombiya ekonomisinin başlıca sektörleridir.[17] Birleşmiş Milletler, Dünya Ticaret Örgütü, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), Amerikan Devletleri Örgütü, Pasifik İttifakı ve And Topluluğu üyesidir. Ayrıca NATO'nun küresel ortaklarındandır.[18][19]
İçindekiler
1 Etimoloji
2 Tarihçe
2.1 Fetih öncesi devre
2.2 İspanyol işgali
2.3 Büyük Kolombiya Cumhuriyeti
2.4 Kolombiya Birleşik Devletleri ve Kolombiya Cumhuriyeti
2.5 La Violencia süreci
3 Coğrafya
3.1 İklimi
3.2 Bitki örtüsü
3.3 Faunası
3.4 Coğrafî şekilleri
4 Demografi
4.1 Din
5 Yönetimsel birimler
5.1 Yerleşim
5.2 Dış ilişkiler
6 Ekonomi
7 Kültür
7.1 Spor
7.2 Sinema
7.3 Mutfak
8 Ayrıca bakınız
9 Kaynakça
10 Dış linkler
Etimoloji
"Kolombiya" ismi (Kristof Kolomb'un ülkesi) Venezuela devrimci Francisco de Miranda tarafından oluşturuldu. İspanyol ve Portekiz egemenlikleri altında topraklarına sevk edilmişti.[20][21]
Tarihçe
Fetih öncesi dönem
Günümüz Kolombiya'sının topraklarında yörenin yerlileri ticaret ve altın işleme sanatıyla uğraşıyorlardı. Burada İnka İmparatorluğu, Muisca, Tayrona, Sinú, Quimbaya ve San Agustín kültürleri yüzyıllar boyunca yaşamıştır.[22][23][24]
İspanyol işgali
Kristof Kolomb'un adıyla anılan ülke topraklarına Kolomb asla ayak basmamıştır. Kolombiya toprakları, 16. Yüzyılın başlarında Ganzalo Jiménez de Quesada ve Sebastian de Belalcázar komutasındaki İspanyollar tarafından bulunmuş ve sömürge hâline getirilmiştir. 1525 senesinde Rodrigo de Bastidas Santa Marta kentini kurdu. Bunun peşinden ülkenin kuzeyinde Karayip Denizi kıyısında Cartagena şehri kuruldu. 1538 senesinde Gonzalo Jiménez de Quesada yerli halkın Bacatá adını verdiği yerleşim yerini ele geçirerek burada Bogotá şehrini kurdu.
Büyük Kolombiya Cumhuriyeti
Ana madde: Büyük Kolombiya
ve Büyük Kolombiya-Peru Savaşı
On sekizinci yüzyıla kadar ülke, İspanyol asıllı beyazlar tarafınca yönetildi. Bundan sonrasında başlamış olan bağımsızlık mücadelesini Kuzey ABD ve Fransa İhtilalleri daha da kuvvetlendirdi. 1808 yılında Napolyon, İspanya'yı işgal edince Amerika'daki İspanyol sömürgeleri istiklal savaşlarını duyuru etti. Böylelikle Simón Bolívar önderliğindeki güçler Cartagena'da bağımsızlıklarını ilan ettiler ve 1821 yılında Büyük Kolombiya adıyla bugünkü Kolombiya, Ekvador, Panama ve Venezuela topraklarını kapsayan bir federasyon kuruldu. 1829 yılında Venezuela ve 1830 yılında ise Ekvador federasyondan ayrıldı.
Kolombiya Birleşik Devletleri ve Kolombiya Cumhuriyeti
1886'da ülkeye, kıtayı keşfeden Kolomb'un ismi verildi ve Kolombiya Cumhuriyeti ilan edildi. 1903 senesinde, ülke topraklarına dahil olan Panama, ABD'nin desteği ile Kolombiya’dan ayrılarak bağımsız bir devlet oldu. Panama aynı sene Panama Kanalı'nın kullanım hakkını ABD'ye verdi. Bu ayrılma yüzünden Amerika ile Kolombiya içinde 1921 yılına kadar devam eden bir gerginlik yaşandı. Bu tarihten sonrasında Kolombiya yönetimine iki büyük parti olan Liberaller Partisi ile Muhafazakârlar Partisi hâkim oldu. Fakat bu iki parti arasındaki sürtüşmeler, iç karışıklıklara ve ülkenin uzun süre diktatörler tarafından yönetilmesine sebep oldu. Sivil hükûmetle yönetilen Kolombiya’da günümüzde iç karışıklıklar devam etmektedir.
La Violencia dönemi
Ana madde: Kolombiya çatışmaları (1964–günümüz)
1948 ila 1953 arasında Kolombiya içinde büyük karışıklıklar yaşandı. Violencia adı verilen şiddet vakaları meydana geldi. 1950 senesinde muhafazakâr Mariano Ospina Pérez iktidarı devralan bir başka muhafazakâr olan Laureano Gómez vekili Roberto Urdaneta ile birlikte katı bir idare sergiledi. Üç senelik görev esnasında 80.000 kişinin hayatını kaybetmiş olduğu tahmin ediliyor. Violencia 1963 yılına kadar sürdü. Bu zaman zarfında 200.000 kişi öldü. Violencia'ya karşı solcu gerilla grubu FARC mücadele etti. Ülkedeki karışıklıklar sebebiyle 12 Ağustos 2002'de Başkan Álvaro Uribe Vélez 90 günlük mucizevi hâl duyuru etti.
Coğrafya
KOLOMBIYA'dan yönler
Flag of Panama.Svg Panama Karayip Denizi
Flag of Venezuela.Svg Venezuela
Büyük Okyanus
Compasspoint-nw.Png K Compasspoint-ne.Png
B RoseVents.Svg D
Compasspoint-sw.Png G Compasspoint-se.Png
Flag of Venezuela.Svg Venezuela
Flag of Ecuador.Svg Ekvador Flag of Peru.Svg Peru
Flag of Brazil.Svg Brezilya
İklimi
Sumapaz alpin çayırı, And Dağları.
San Andres Takımadaları, Karayip Denizi.
Kolombiya'nın iklimi yerlere bakılırsa çeşitlilik gösterir. Vadilerde tropik, yüksek kesimlerde ise ılıman iklim özellikleri görülmektedir. Sıcak iklim kuşağında yer edinen ülke dağlarının doruklarında her vakit kar vardır.
Bitki örtüsü
Ülke topraklarının yarıya yakını sık ormanlarla kaplıdır.
Faunası
Amazon Ormanları'nda maymun, jaguar, timsah, puma, tapir ve armadillo şeklinde muhtelif hayvanlar yaşar. Ayrıca papağan ve kolibri gibi tropik kuşlarla Kuzey Amerika'dan göç eden muhacir kuşlar da kış mevsimini burada geçirirler. Yüksek dağlık bölgelerde And Kondoru denen büyük Güney Amerika akbabaları yuva yapar. Pek çok kelebek, örümcek ve böcek türlerinin yanı sıra Magdalena Nehri'nde da timsah ve kaymanlar yaşar.
Coğrafî yöntemleri
Cristóbal Colón Dağı ve Simón Bolívar Dağı ülkenin en büyük yükseltileridir (Her ikisinin de yüksekliği 5775 metredir). And Dağları sisteminin üç büyük sıra dağı olan Batı, Orta ve Doğu Cordillera'lar ülkenin batı yarısı boyunca uzanarak Ekvador sınırında birleşirler. Alçak doğu düzlüğü boyunca Amazon ve Orinoko ırmaklarının kolları uzanır. 1600 km uzunluğundaki Magdalena Nehri, kuzeye doğru akarak Karayip Denizi'ne dökülür.
Demografi
Ana madde: Kolombiya demografisi
Cartagena'daki bir devlet okulunda öğrenciler.
Kolombiya'da demografi, Yürütme Organına bağlı resmi bir organ olan Ulusal İdari İstatistik Departmanı (DANE) tarafından incelenir . 2020 yılında yaklaşık 50 milyon nüfusuyla ABD Birleşik Devletleri, Brezilya ve Meksika'dan sonra Amerika'nın dördüncü en kalabalık ülkesidir.Meksika, Amerika Birleşik Devletleri ve İspanya'dan sonrasında dünyanın en büyük İspanyolca konuşan nüfusuna sahiptir . Kırsal nüfusun kentsel alanlara doğru hareketi ve ülke dışına göç önemli olmuştur. Kent nüfusu 1938'de toplam nüfusun %28'inden 2005'te %75'e yükseldi; ancak mutlak olarak bu dönemde kırsal nüfus 6 milyondan 10 milyona çıkmıştır. Göçle ilgili olarak, Ulusal İdari İstatistik Departmanı (DANE), yaklaşık 3,3 milyon Kolombiyalı'nın yurtdışında, özellikle Amerika Birleşik Devletleri, İspanya, Şili ve Kanada'da yaşadığını tahmin ediyor . Göç etme olasılığı en yüksek olanlar, ülkenin iç bölgelerinden gelenlerdir ve bu fenomenin bir parçası olan mühim bir entelektüel ve yetenekli insan grubunu vurgulamaktadır.Beyin göçü .
Ulusal İdari İstatistik Departmanına (DANE) göre, Kolombiya nüfusunun %51,2'si kadın, %48,8'i adamdır. Nüfusun %22,6'sı 14 yaşın altındadır; 2019 tahminlerine göre nüfusun %68,2'si 15 ila 65 yaş arasında ve %9,1'i 65 yaşın üzerinde.
Nüfus And Dağları ve Karayip kıyılarında yoğunlaşmıştır . Kolombiya alanının yaklaşık %54'ünü oluşturan doğu ovasının dokuz kısmı, nüfusun %3'ünden daha azına ve kilometrekareye bir kişiden daha az nüfus yoğunluğuna haizdir . Kırsal alanlardan kentlere gelen hareket yirminci yüzyılın çok yoğundu ve Kolombiya Latin Amerika'da en kentleşmiş ülkelerin bugün biridir. Kent nüfusu 1938'de toplamın %31'inden 1975'te %60'a yükseldi ve 2005'te bu sayı %72.7'ye terfi etti. Bogota'nın nüfusu 300.000'den biraz fazla arttı.1938 - bugün yaklaşık 7 milyon. Toplamda, şu anda ülkedeki otuz şehir 100.000'den fazla nüfusa sahiptir. Kolombiya, yaklaşık 4,3 milyon kişi olduğu tahmin edilen, dünyadaki en yüksek yerinden edilmiş insan oranlarından birine sahip .
Kolombiya'nın resmi dili Kastilya'dır , ancak ülkede ortalama 500.000 ana dil konuşanı vardır. Ülkede listelenmiş 101 dil var, bunların seksen tanesi yaşıyor ve 21 tanesi soyu tükenmiş durumda. Katalanca (veya Valencia) İspanyol göçmenler tarafınca konuşulmaktadır. Ayrıca Mahates'te yaklaşık 2.500 kişi tarafınca konuşulan bir kreol dili olan Palenquero vardır .
2008 senesinde Brasília Üniversitesi (UnB) tarafınca yürütülen bir otozomal DNA genetik çalışmasına göre , Kolombiya nüfusunun bileşimi şu şekildedir: %33,80 yerli katkısı, %45,90 Avrupa katkısı ve %20,30 Afrika katkısı.
Din
Kolombiya Anayasası'nda inanç özgürlüğü garantiye alınmıştır. Kolombiya hükûmeti din konusunu yasal olarak belgelemese de 2012 ve 2013 yıllarında piyasaya sürülen araştırmalara nazaran ülkedeki inanç dağılımı şöyledir:[25][26]
%57,2 Katolik
%13,7 Protestan
%6,4 ateist veya agnostik
%13,5 dinsiz teist
%1,8 Yehova'nın Şahidi ve Adventist
%1 diğer
%2,2 ya cevap vermedi veya bilmediğini söyledi.
Yönetimsel birimler
Ana madde: Kolombiya'nın naturel yerleri
Kolombiya'nın başkenti Bogota'dır. Ülkenin en büyük idari birimleri departmanlardır ve 32 departman vardır. Bogotá özel bir bölgedir (Başkent Eyaleti). Bu departman ilçelere ayrılmıştır, toplamda 1128 ilçe mevcuttur. Ayrıca ülke coğrafi, demografik ve ekonomik koşullar göz önüne alınarak 5 bölgeye ayrılmıştır ancak bu yerler herhangi bir idari yapıyı temsil etmemektedir.[27]
Kolombiya Cumhuriyeti'nin departmanları
Departman Başkent Alan (km2) Nüfus Tarih
- Bogotá Başkent Eyaleti 1587 7117984 1886
01 Amazonas Leticia 109665 80360 1991
02 Antioquia Medellín 63612 5750478 1858
03 Arauca Arauca 23818 282302 1991
04 Atlántico Barranquilla 3388 2365663 1910
05 Bolívar Cartagena de Indias 25978 2229967 1857
06 Boyacá Tunja 23189 1411239 1858
07 Caldas Manizales 7888 1170187 1905
08 Caquetá Florencia 88965 463333 1982
09 Casanare Yopal 44640 325713 1991
10 Cauca Popayán 29308 1363054 1857
11 Cesar Valledupar 22905 1050303 1967
12 Chocó Quibdó 46530 413173 1947
13 Córdoba Montería 25020 1392905 1952
14 Cundinamarca Bogotá 24210 9467562 1857
15 Guainía Inirida 72238 43314 1963
16 Guaviare San José del Guaviare 53460 133236 1991
17 Huila Neiva 19890 994218 1905
18 La Guajira Riohacha 20848 524619 1965
19 Magdalena Santa Marta 23188 1403318 1824
20 Meta Villavicencio 85635 771089 1960
21 Nariño Pasto 33268 1775139 1904
22 Norte de Santander Cúcuta 21658 1493932 1910
23 Putumayo Mocoa 24885 378483 1991
24 Quindío Armenia 1845 613375 1966
25 Risaralda Pereira 4140 1024362 1966
26 San Andrés San Andrés 52 83491 1991
27 Santander Bucaramanga 30537 2085084 1857
28 Sucre Sincelejo 10917 868648 1966
29 Tolima Ibagué 23562 1312972 1886
30 Valle del Cauca Cali 22140 4524678 1910
31 Vaupés Mitú 54135 33152 1991
32 Vichada Puerto Carreño 100242 97276 1991
Yerleşim
gtd
Kolombiya büyük kent ve merkezleri
Kolombiya İstatistik Kurumu 2020[28]
Sıra Şehir ismi Departman Nüfus Sıra Şehir adı Departman Nüfus
Bogotá
Bogotá
Medellín
Medellín
1 Bogotá Başkent Eyaleti 7.715.800 11 Ibagué Tolima 542.876 Cali
Cali
Barranquilla
Barranquilla
2 Medellín Antioquia 2.490.200 12 Villavicencio Meta 463.121
3 Cali Valle del Cauca 2.205.700 13 Santa Marta Magdalena 469.066
4 Barranquilla Atlántico 1.273.600 14 Valledupar Cesar 433.242
5 Cartagena Bolívar 914.600 15 Manizales Caldas 433.242
6 Cúcuta Norte de Santander 637.302 16 Montería Córdoba 428.579
7 Soacha Cundinamarca 488.995 17 Pereira Risaralda 464.719
8 Soledad Atlántico 598.408 18 Neiva Valle del Cauca 384.504
9 Bucaramanga Santander 582.774 19 Pasto Caldas 393.167
10 Bello Antioquia 438.577 20 Armenia Quindío 287,245
Dış ilişkiler
Diplomatik misyonlar
Kolombiya, Birleşmiş Milletler (1943), Amerikan Devletleri Örgütü (1948), G-77 (1964), And Milletler Topluluğu (1969), G-24 (1971), Amazon İşbirliği Antlaşması Örgütü(1978), Güney Amerika Milletler Birliği (2004), Latin ABD ve Karayip Devletleri Topluluğu[29] CELAC (2010) ve Pasifik İttifakı (2013)[30] gibi internasyonal örgütlerin kurucu üyelerinden birisidir.
Ekonomi
Ana madde: Kolombiya ekonomisi
Kolombiya Kahvesi yetiştiriciliği, Quindío.
Tarihsel olarak bir ziraat ekonomisi olan Kolombiya, 20. Yüzyılda hızla kentleşti. Yüzyılın sonucunda, işçilerin ancak %22,7'si tarımda çalışıyordu ve ülkenin GSYİH'sının sadece %11,5'ini oluşturuyordu. İşçilerin %18,7'si sanayide ve %58,5'i hizmetlerde istihdam edilmekte olup , GSYİH'nın sırayla %36 ve %52,5'ini oluşturmaktadır. Ülkenin başlıca tecim ortakları Amerika (Amerika ile tartışmalı özgür ticaret anlaşması şu anda ABD Kongresi tarafınca onaylanmayı bekliyor ), Venezuela ve Çin'dir . Tüm ithalat, ihracat ve toplam tecim dengesi rekor seviyelerde, ve girişi içinde ihracat dolar olan mühim bir yeniden değerleme sonuçlandı.
Kolombiya ekonomisi 20. Yüzyılın ikinci yarısında istikrarlı bir şekilde büyüdü ve gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) 1970 ile 1998 içinde yılda ortalama %4'ten fazla büyüdü. Ülke 1999'da (yılın ilk yılı) bir durgunluk yaşadı. Büyük Buhran'dan bu yana negatif gelişme ) ve iyileşme uzun ve acı vericiydi. Bununla beraber, son yıllardaki gelişme etkisi altına alan olmuştur ve 2007'de %8.2'ye ulaşarak Latin Amerika'daki en yüksek gelişme oranlarından biridir . Bu arada, Kolombiya Menkul Kıymetler Borsası Temmuz 2001'deki başlangıcından bu yana 1.000 puandan Kasım 2008'de 7.300 puanın üstüne çıktı.
Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) tahminlerine gore, 2007'de Kolombiya'nın nominal GSYİH'si 202,6 milyar dolardı ( dünyanın 37. En büyük ve Güney Amerika'nın dördüncü en büyük ). Arındırılmış satın alma gücü paritesi (PPP), GSYİH şahıs başına senesinde Kolombiya yerleştirerek US $ 7968 olan dünyada 82 pozisyonunda . Bununla birlikte, pratikte, bu zenginlik, Latin ABD'da oldukça yaygın olan ülke nüfusu arasında eşit olmayan bir biçimde dağılıyor , Kolombiya Gini katsayısında yüksek puan alıyor ve BM sayıları ülkeyi 126 ülke arasında 119. Sıraya yerleştiriyor.. 2003 yılında, nüfusun en varlıklı %20'si gelir/tüketim içinde %62,7'lik bir paya sahipken, en fakir %20'lik kesim ise yalnızca %2,5'lik bir paya sahipti.
Hükümet masrafları GSYİH'nın %37,9'unu oluşturuyor. Bu miktarın hemen hemen dörtte biri , 2007'de GSYİH'nın % 52,8'i olarak tahmin edilen ülkenin nispeten yüksek devlet borcuna gidiyor . Ekonominin karşı karşıya olduğu öteki sorunlar arasında sıska iç ve dış istek, ülkenin emeklilik sisteminin finansmanı ve işsizlik payı (Kasım 2008'de %10,8) yer alıyor. Enflasyonu 2007 senesinde% 5.5 beklemeye son yıllarda nispeten düşük kalmıştır
Ekonomik performans 1990'larda uygulamaya konulmuş olan liberal reformlarla desteklendi ve politikaları kamu açığını GSYİH'nın % 2,5'inin dibine düşürmeyi amaçlayan önlemleri içeren Álvaro Uribe'nin başkanlığı döneminde de devam etti . 2008'de Heritage Foundation , Kolombiya ekonomisini 2007'den bu yana %2.3'lük bir artışla %61.9 ücretsiz olarak değerlendirerek, onu dünyada 67., Orta ve Güney ABD'daki 29 ülke içinde 15. Sıraya yerleştirdi.
Başkan Uribe'nin hükümetinin tartışmalı "demokratik güvenlik" stratejisi sırasındaki güvenlik iyileştirmeleri, ekonomide daha büyük bir itimat duygusu yarattı. 28 Mayıs 2007'de Amerikan BusinessWeek dergisi, Kolombiya'yı "Dünyadaki en aşırı yükselen pazar" olarak sınıflandırdığı bir yazı yayınladı. Kolombiya ekonomisi son yıllarda iyileşti, yatırım 2002'de GSYİH'nın %15'inden 2008'de %26'ya terfi etti ve hususi firmalar tekrar donatıldı. Ancak 2014'te işsizlik %9,1, yoksulluk payı ise %28,5.
Yakın tarihli bir Dünya Bankası raporuna bakılırsa Manizales , Ibagué ve Pereira'da iş yapmak daha kolay ve Cali ve Cartagena'da daha zor . İdare reformları, bir önceki tutanağa kıyasla, ihracat için %60'tan fazla ve ithalat için %40'tan fazla belge hazırlamak için gereken sürenin azaltılmasına katkıda bulunmuştur.
Kültür
Ana madde: Kolombiya kültürü
Gabriel García Márquez, 1982 senesinde Nobel Edebiyat Ödülü.
Fernando Botero hayattaki meşhur kilolu insanlar çizen Kolombiya doğumlu çağdaş sanat ressamıdır.[31] Kolombiya edebiyatının bir yazarı olan Gabriel García Márquez, 1982 senesinde Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülmüştür. Catalina Sandino Moreno Maria Full of Grace filmi ile 2004 yılında Berlin Film Festivali'nde Charlize Theron'la birlikte En İyi Kadın Oyuncu ödülü kazanmıştır. Bu filmdeki performansı ile Akademi Ödülü'ne aday olmuştur. Ayrıca, Shakira, Juanes, J Balvin, Danna García, César López gibi, uluslararası alanda da kabul görmüş Kolombiyalı sanatçılar da vardır.[kaynak belirtilmeli]
Romantizmle bağlantılı istiklal sonrası literatürde Antonio Nariño, José Fernández Madrid, Camilo Torres Tenorio ve Francisco Antonio Zea şeklinde yazarlar ön plana çıkmıştır. On dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısında ve yirminci yüzyılın başlarında costumbrismo olarak bilinen edebi tür popüler oldu; bu devrin büyük yazarları Tomás Carrasquilla, Jorge Isaacs ve Rafael Pombo'ydı (ikincisi çocuk edebiyatında dikkate kıymet eserler yazdı). Bu dönemde José Asunción Silva, José Eustasio Rivera, León de Greiff, Porfirio Barba-Jacob ve José María Vargas Vila gibi yazarlar modernist hareketi geliştirdiler. 1872'de Kolombiya, ABD'aki ilk İspanyolca dil akademisi olan Kolombiya Dil Akademisi'ni kurdu. Candelario Obeso, Afro-Kolombiyalı bir yazarın ilk şiir kitabı olan çığır açan Cantos Populares de mi Tierra'i (1877) yazdı.[kaynak belirtilmeli]
1939 ve 1940 yılları arasında Bogotá şehrinde "Taş ve Gök" (Piedra y cielo) adıyla ülkeyi mühim seviyede etkileyen yedi şiir kitabı yayınlandı; şiirler ozan Jorge Rojas tarafınca yazıldı. Sonraki on sene içinde, Gonzalo Arango dönemin şiddetine yanıt olarak "hiçlik" hareketini kurdu; nihilizm, varoluşçuluk ve başka bir büyük Kolombiyalı yazar Fernando González Ochoa'nun düşüncesinden etkilendi. Latin ABD edebiyatındaki patlama esnasında, Nobel ödüllü Gabriel García Márquez ve Magnum Opus, Yüz Yıllık Yalnızlık, Eduardo Caballero Calderón, Manuel Mejía Vallejo ve Cervantes Ödülünü kazanan bir yazar Álvaro Mutis liderliğindeki başarılı yazarlar ortaya çıktı.[kaynak belirtilmeli]
Spor
Ana madde: Kolombiya'da spor
Kolombiya'da futbol, bisiklet,[32] boks,[33] beyzbol,[34] basketbol ve tejo (yerel spor) en fazlaca sevilen sporlardır. Futbol ligler hâlinde oynanmakta ve bunların en büyüğü Liga Postobón'dur. Libertadores Kupası kazanabilmiş olan takımların ikisi (Once Caldas ve Atlético Nacional) takımdır. Futbol kulüpleri Kolombiya Futbol Federasyonu çatısı altında toplanmıştır.[35]
Sinema
Kolombiya sinemasının kökenleri 1897 yılında, kârsız ve tarihi boyunca sade bir öneme haiz. 20. Yüzyılın ilk on yıllarında, birtakım şirketler durağan bir üretim seviyesini korudu, ancak finansal destek eksikliği ve güçlü dış rekabet, yerli üretim girişimlerinde önemli bir düşüşe katkıda bulunmuş oldu. Compañía de Fomento CINEMATOGRAFICA (Focine) birtakım Kolombiyalı yapımları yapılacak elde eden, 1980 yılında kuruldu. Ancak teşkilat 1990'ların başında kapatılmak zorunda kaldı. 2003 yılında onaylanan milli sinematografik üretimi teşvik eden bir yasa, ülkedeki film endüstrisinin yanı sıra filmlerin ve kısa filmlerin yapımını ve prodüksiyonunu güvence altına aldı
Mutfak
Ana madde: Kolombiya mutfağı
Kolombiya mutfağında, diğer tahıllara ayrıca yaygın bir mısır kullanımına sahiptir. Avokado, ülke yemeklerinde yaygın olarak bulunan bir meyvedir. Tipik yemeklerde ayrıca daha fazla miktarda baharat bulunur, ancak örneğin Hint yada Meksika mutfağındaki kadar değil. Manyok ayrıca çeşitli yemeklerde bulunur. Ülkede en yaygın içecek kahvedir .
Kolombiya mutfağı, bölgelerinin her birinde farklılık gösterir. Amazon bölgesinde mutfağın özelliği balığa dayalı olması ve pirarucunun en oldukca tüketilenlerden biri olmasıdır. Bu bölgenin en temsili yemeklerinden biri , sarımsak, biber ve soğanla tatlandırılmış ve muz yapraklarına sarılmış kavrulmuş bir balık filetosu olan patarashca'dır ; neredeyse her vakit kızarmış muz ve manyok unu birlikte rol alır. Patrisa bölgesinde, tipik ana yiyecek paisa tepsi ile, antioquia sancocho , hogao , antioquia işkembe ve aynı zamanda ayakta pegao , iken , Valle del Cauca , tavuk güveç , sıkışmış pirinç ve pandebono daha tüketilmektedir
Medellín, Kolombiya'nın kuzeybatı kesiminde, Antioquia ilinin merkezi kenti. Orta Cordillera'nın ılıman Aburra Vadisinde, Porce Irmağı kıyısında, deniz düzeyinden 1.538 m yükseklikte yer alır. Bogota'dan sonrasında ülkenin ikinci büyük kentidir. Nüfus: 2.350.227.
1616'da San Lorenzo de Aburra adıyla içinde bulunduğu vadinin ismini alarak kuruldu. 1675'te Medellin adını aldı. Sömürge döneminden kalma yapılar çok azdır. 1826'da Antioquia ilinin idare merkezi ilan edildi. 20. Yüzyılın sonlarında uluslararası yasa dışı kokain ticaretinin merkezi haline gelmiştir.[2]
Şehirde 30'u aşkın yüksek öğrenim kurumunun yanında Antioquia Teknoloji Üniversitesi merkezi de bu şehirde bulunmaktadır.[3]
Kolombiya çatışmaları, Kolombiya'da ortalama 1964 yada 1966 senesinde devlet güçleri ve Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) ile Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN) gibi köylü gerillalar içinde başlamış olan ve asimetrik düşük yoğunlukla günümüze kadar devam eden silahlı çatışmalardır.
Kökeni tarihsel olarak, 1948'de popülist lider Jorge Eliecer Gaitán'ın siyasi suikastıyla tetiklenen[1] ve 1960'larda Kolombiya'nın kırsal kesimlerinde komünizme karşı Amerika Birleşik Devletleri destekli güçlü baskılar sonrasında Liberal ve Komünist militanların FARC içerisine yine yapılanmasına yol açan La Violencia olarak bilinen çatışmalara dayanır.[2]
Mücadele için ileri sürülen nedenler gruptan gruba farklılık gösterir. FARC ve diğer gerilla hareketleri, yoksulların haklarını korumak için çaba sarfetmek, onları devlet sertliğinden korumak ve sosyalizm kanalıyla toplumsal adalet sağlamak için mücadele ettiklerini iddia etmektedirler.[3] Kolombiya devleti, düzen ve istikrar için mücadele ettiğini, vatandaşlarının hak ve çıkarlarını korumak istediğini iddia etmektedir. Kolombiya Birleşik Öz Savunma Kuvvetleri (AUC) gibi paramiliter gruplar ise gerilla hareketleri tarafından verildiği algılanan tehditlere tepki verdiklerini iddia etmektedirler.[4]
Gerilla ve paramiliter gruplar, uyuşturucu kaçakçılığı ve terörizmle suçlanmaktadır. Çatışmaların bütün tarafları, oldukça sayıda insan hakları ihlalleri işledikleri için eleştirilmektedir.
Bir hükûmet raporuna göre, 1958 ve 2013 yılları içinde çoğu sivil 220.000 şahıs çatışmalarda yaşamını yitirmiştir.[5] Aynı rapora bakılırsa sağcı paramiliterler daha fazla cinayetten sorumlu iken, solcu isyancılar daha çok erkek kaçırma olaylarından ve maddi hasardan sorumlular.[5] 46.383 kişi kaybolmuş, 29.682 şahıs de kaçırılmıştır[6].
2015 yılının Eylül ayında Kolombiya hükûmeti ile FARC örgütü Küba'nın arabuluculuğuyla anlaşmaya varmışlardır. 6 ay içerisinde sulh antlaşması imzalanması öngörülmüştür.[7]
Kaynakça
^ (İngilizce) Garry Leech (2009). Beyond Bogota: Diary of a Drug War Journalist. Boston, MA: Beacon Press. S. 242–247. ISBN 978-0-8070-6148-0.
^ (İngilizce) Mario A. Murillo; Jesús Rey Avirama (2004). Colombia and the United States: war, unrest, and destabilization. Seven Stories Press. P. 57. ISBN 978-1-58322-606-3.
^ (İspanyolca) "Farc-EP confirma muerte de Marulanda a través de un comunicado" 14 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Rebelion.Org. 26 Mayıs 2008. En son 25 Ağustos 2013 tarihinde erişildi.
^ (İngilizce) "War on Drugs and Human Rights in Colombia" 26 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. En son 11 Eylül 2010 tarihinde erişildi.
^ a b (İngilizce) Colombian conflict has killed 220,000 in 55 years, commission finds. The Guardian. 25 Temmuz 2013. En son 25 Ağustos 2013 tarihinde erişildi.
^ http://www.Bbc.Com/turkce/haberler-dunya-37506544
^ http://www.Bbc.Com/turkce/haberler/2015/09/150923_kolombiya_farc
gtd
Kolombiya çatışmaları (1964–günümüz)
Taraflar
Zaman çizelgesi
Temel unsurlar
• La Violencia (1948-1958)
• Marquetalia Cumhuriyeti
• Ulusal Cephe
• Dominik Büyükelçiliği kuşatması (1980)
• Adalet Sarayı kuşatması (1985)
• Yurtsever Birlik Partisi'nin yokedilmesi
• İnsanî değiş tokuş
• Mapiripán katliamı (1997)
• Barış dönemi (1999-2002)
• Bojayá katliamı (2002)
• Valle del Cauca meclis üyeleri
rehine krizi (2002-2009)
• El Nogal Club bombalaması (2003)
• Parapolitik skandalı (2006–7)
• Operasyon Emmanuel
• Ekvador-Kolombiya-Venezuela
diplomatik krizi (2008)
• Operasyon Jaque
Davalar
• Sinaltrainal v. Coca-Cola (2001)
• Rodriquez v. Drummond (2003)
• Doe v. Chiquita (2007)
Adam kaçırmalar
• Kolombiya'da adam kaçırma olayları
• FARC tarafınca tutulan siyasal
rehinelerin sıralaması
Yasadışı uyuşturucu ticareti
• Kolombiya'da illegal uyuşturucu
ticareti
• Uyuşturucuya Karşı Savaş
• Narko terörizm
Devlet unsurları
• Demokratik güvenlik
• Plan Kolombiya
• Plan Patriota
• Kolombiya–ABD ilişkileri
• Kolombiya'da insan hakları
• Kolombiya'da politika
Kolombiya mutfağı, ülkeyi oluşturan altı bölgenin (Pasifik, Amazon, Andean, Orinoco, Karayipler ve Adalar) mutfak geleneklerinin bir birleşimidir. Kolombiya mutfağı bölgesel olarak değişmiş olur ve özellikle Yerli Kolombiya, İspanyol[1] ve Afrika mutfaklarından[2] etkilenmiş olup, birtakım bölgelerde Arap tesiri de görülür.[3] Dünyadaki en fazla biyolojik çeşitliliğe haiz ülkelerden önde gelen Kolombiya mutfağı da bu biyolojik çeşitliliği yemeklerinde yansıtır.
İçindekiler
1 Kolombiya yemeklerinin tarihi
2 Bölgesel mutfaklar
3 Yemekler ve yiyecekler
3.1 Mezeler ve garnitürler
3.2 Hamur işleri ve Unlu Mamuller
3.2.1 Arepa çeşitleri
3.3 Meyve
3.3.1 Yerli meyve
3.4 Ana yemekler
3.5 Çorbalar
3.6 Tatlılar ve şekerlemeler
4 İçecekler
4.1 Alkollü içecekler
5 Kaynakça
Kolombiya yemeklerinin zamanı
Kolombiya mutfağı, Afro-Karayip ve Avrupa geleneklerinden etkilenmişlerdir. Ayrıca,Avrupa'nın fethinden ilkin en büyük iki yerli öbek, Karayip kıyılarında yaşayan Tairona ve güneydeki dağlık bölgelerde yaşayan Muisca mutfaklarından da kısmen etkilenmiştir.[4] Öğütülmüş mısırdan meydana getirilen arepa, Kolombiya mutfağının en eski pişmiş yemeklerinden biridir. Arepa isminin Chibcha dillerinde ''mısır'' kelimesinden geldiğine inanılıyor. Arepa, popüler bir çağdaş Kolombiya yemeğidir.
Bölgesel mutfaklar
Ternera a la llanera (mamona)
Kolombiya'nın muhtelif mutfağı, muhtelif fauna ve florasının yanı sıra çeşitli etnik grupların kültürel geleneklerinden etkilenir. Kolombiya yiyecekleri ve yemeklerin kullandıkları malzemeler, bölgeden bölgeye oldukça büyük değişimler gösterir. Pirinç, mısır, patates ve manyok, sığır eti, tavuk, domuz ise ülkenin tümünde kullanılır. Kolombiyalı mutfağı ayrıca bir çok tropik meyveleri yemeklerde kullanmasıyla tanınır. Bu meyveler arasında, pelerin bektaşi üzümü, Feyhoa, arazá, ejderha meyvesi, mangostan, granadilla, papaya, guava, böğürtlen, lulo, soursop ve çarkıfelek meyvesi bulunur.[5][6]
Antioquia, Kolombiya'ya özgü olan Peñól de Guatapé'den Bandeja paisa yemeği
Yemekler ve yiyecekler
Mezeler ve garnitürler
Patacones ve hogao
Arepas, öğütülmüş mısır hamurunun toplara bölünüp tencerede kızartılmasıyla yapılır.
Aborrajado, peynirle doldurulmuş ve kızartılmış tatlı muz
Arroz con coco, hindistan cevizi ve kurum üzümle tatlandırılan pilav
Hormigas culonas, karınca kavurması Kolombiya'nın Santander Departmanı'ndan bir santandereana yemeği
Butifarras soledeñas, Soledad, Atlántico bölgesinden bir tür sosis
Carimañola, kızarrmış manyoğun kıyma, soğan ve baharatlarla doldurulmasıyla yapılır.
Chunchullo, domuz, kuzu, ineğin ince bağırsağından yapılır.
Hogao, Criollo sosu
Queso blanco, Kolombiya'nın geleneksel ''beyaz peynir''i
Suero, ekşi kremaya benzer bir sos
Tostones, Kızartılmış yeşil muz
empanadas
Chicharron, kızarmış domuz derisi
Hamur işleri ve Unlu Mamuller
Almojábana
Carimañola
Almojábana, mısır unu ve cuajada ile yapılan küçük peynirli çörekler
Bollos İtalyan polentası
Buñuelos, Noel sezonunda meydana getirilen yağda kızartılmış hamur topları
Achira bisküvileri
Carimañolas (manyoktan oluşan ve empanadas'a benzeyen börek)
Garullas (mısır ekmeği)
Pan de sagú (sago ekmeği)
Pandebono manyok unu ve Costeno peyniri ile meydana getirilen peynir ile yapılan
Pan de Maíz mısır ekmeğine benzer
Pan de yuca (manyok unuyla meydana getirilen fırında peynirli ekmek)
Roscón (Arequipe yada guava reçeli ile doldurulmuş yumuşak ve tatlı bir simit)
Arepa çeşitleri
Izgarada Arepas ve chorizo
Arepa de huevo
Arepa Boyacense
Arepa de arroz
Arepa de huevo
Arepa de maiz
Arepa de queso
Arepa de yuca
Arepa ocañera
Arepa Paisa / Antioqueña
Arepa Santandereana
Arepa Valluna
Arepas de choclo (tatlı mısır)
Esmer pirinç ve susam arepa
'Oreja de perro', pirinç arepaları
Meyve
İspanyol misket limonu (Melicoccus bijugatus)
Kolombiya'da, bilhassa de ülkenin Karayip kıyılarında yemeklerde tropik meyveler çoğunlukla kullanılır. Kullanılan meyvelerin arasında:
Aiphanes horrida (corozo)
Bactris gasipaes, peach-palm (chontaduro)
Banana passionfruit (curuba)
Banana (banano)
Borojoa patinoi (borojó)
Carambola, starfruit (carambolo)
Cherimoya (chirimoya)
Feijoa, Pineapple guava
Guayabamanzana, Guava-apple hybrid
Inga edulis, ice-cream-bean (guama)
Manilkara huberi (níspero)
Lulo (Naranjilla)
Mamey sapote (mamey)
Mamoncillo, Spanish lime
Mandarin orange (mandarina)
Mango
Murrapos, mini-bananas
Orange (naranja)
Passiflora edulis, passion fruit (maracuyá)
Physalis peruviana, Cape gooseberry (uchuva)
Piñuela
Pitaya, Dragon fruit (pitahaya)
Quararibea cordata (zapote)
Rubus glaucus, similar to blackberry (mora)
Soursop (guanábana)
Strawberry guava (arazá)
Strawberry (fresa)
Sugar-apple (anón)
Sweet granadilla (granadilla)
Syzygium jambos, Malabar plum (pomarrosa)
Tree tomato, tamarillo (tomate de árbol)
Yerli meyve
Lulo
Kolombiya, başka yerlerde nadiren bulunan oldukça sayıda tropikal meyveye ev sahipliği yapmaktadır. Bu meyveler arasında Zapote, (Quararibea cordata) nispero (Manilkara Zapota), lulo (Solanum quitoense), uchuva (altın çilek), dağ papayası (Vasconcellea pubescens), çarkıfelek meyvesi, borojó (Borojoa patinoi), curuba (Passiflora Tarminiana), mamoncillo (Melicoccus bijugatus), guanábana ( Annona muricata ), guava (Psidium guajava), tomate de arbol (tamarillo) ve noni (Morinda citrifolia) bulunur. Kolombiya'da yaygın olarak yetişen meyveler içinde ise mango, elma, armut, böğürtlen ve çilek bulunur.
Ana yemekler
Arroz con Pollo, baharatlı pirinç, tavuk ve muhtelif sebzelerden kaynaklanır.
Ajiaco, Bogota'dan gelen geleneksel bir And yemeğidir. Yerel bir nebat olan guasca ( Gallant Soldiers ) ile bir tavuk, mısır ve patatesten meydana getirilen bir güveçtir.
Bandeja Paisa geleneksel bir Antioquia yemeği olan ve beyaz pirinç, kırmızı fasulye, kıyma, muz, chorizo, morcilla, chicharron, arepa, avokado ve kızarmış yumurtadan oluşan "Eje Cafetero".
Cuchuco, buğday, patates, kaburga ve bezelyeden yapılan bir çorba
Cuy asado, patates ve patlamış mısır eşliğinde ızgara gine domuzu. Narino'nun geleneksel yemeğidir.
Lechona, Tolima departmanından geleneksel yemek, sarı bezelye püresi ve domuz eti karışımı, yanında pirinç İspanyolca: arepa 'oreja de perro' ve mısır İspanyolca: 'insulzo'
Mondongo, kalın bir işkembe çorbası.
Picada Colombiana, kıyılmış etler birlikte bir şarküteri tabağında servis edilir.
Sancocho, Valle del Cauca bölgesinden gelen popüler bir çorbadır. Genellikle manyok ve mısır içerir ve çoğunlukla muz dilimleriyle yenir.
Tamales, muz ağacı yapraklarına sarılan ve buharda pişirilen mısır yada pirinç "kekleri"dir.
Çorbalar
Changua, yumurtalı süt çorbası. Kolombiya'nın orta Andes bölgesinin, bilhassa başkent Bogotá da dahil olmak suretiyle Boyacá ve Cundinamarca bölgesinde tipik bir kahvaltı çorbasıdır.
Caldo de costilla, ''kaburga suyu'', And bölgesinden Kolombiya mutfağına has bir yemektir. Esas olarak suda kaynatılmış dana kaburgalarından patates dilimleri, birazcık sarımsak, soğan ve kişniş yapraklarıyla yapılır.
Locro, Nariño bölgesinde tipik bir yemektir. Mısır, fasulye, zapallo ve patates güvecidir.
Tatlılar ve şekerlemeler
Milhoja
Tres Leches Kek
Arequipe, dulce de leche
Arroz con leche, sütlaç
Brevas en dulce - şurup yada arequipe şekerlenmiş incir.
Cocadas, makarona benzeyen ve pişmiş hindistan cevizinden meydana getirilen bir şekerleme.
Enyucado,
Bocadillo, guava ezmesi
Leche asada, krem karamele benzeyen tatlı
Manjar blanco, süt reçeli, reçelden daha kalın ve bazen hamur harcı işi dolgusu olarak kullanılır.
Mazamorra, beyaz mısır içeceği
Melado, kalın bir şurup elde panela .
Merenguitos, minik sertleştirilmiş beze "kurabiyeler"
Milhoja, Mille-feuille'e benzeyen bir tatlı
Natilla, süt ve mısır nişastası ve baharatlarla yapılan sadece yumurtasız İspanyol muhallebi natillalarının Kolombiyalı bir türevi.
Pastel de Gloria, arasında toz şeker serpilmiş guava jeli yada guava ezmesi ve zaman zaman de peynir içeren bir puf böreğidir.
Postre De Natas 21 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Süt temelli Kolombiya pudingi edebi, sütlü deri tatlısı anlama gelir
Torta Maria Luisa Portakallı kek ve katlar içinde çilek reçeli Pudra şekeri ile dekore edilmiş, Güney ABD'da muhtelif varyasyonlar var
Tres leches kek, 3 sütlü kek Güney ABD'da çeşitli varyasyonlar var
İçecekler
Lulada [7]
Aguapanela, su arasında panela (bir tür şeker somunu) çözülerek yapılır. Lezzet için limon suyu eklenebilir. Soğuk veya sıcak olarak servis edilebilir. Sıcak olarak servis edildiğinde, Kolombiyalıların erimesi için aguapanela'larına peynir koymaları yaygındır.
Champús, mısır, ananas, lulo ve diğer malzemelerden yapılan yoğun bir içecektir.
Sıcak çikolata, Kolombiyalı sıcak çikolata süt, su ve yarı tatlı çikolatadan yapılır. Isıtmak ve dökmek için hususi bir metal sürahi ( chocolatera olarak adlandırılır) ve molinillo ismi verilen bir alet kullanılır. - aslına bakarsan sonucunda kürekleri olan bir çubuk - karıştırmak ve köpürtmek için kullanılır. Kolombiya sıcak çikolatasında genellikle tarçın, karanfil ve vanilya bulunur.
Coca çayı, bir bitki çayı bir meydana getirilen infüzyon yapraklarından koka bitkisinin için hafifçe bir uyarıcı ve ilaç olarak kabul irtifa hastalık
Kolombiya kahvesi, kalitesi ve farklı tadı ile tanınır. Dünyanın kaliteli kahve çekirdeklerinin çoğu Kolombiya'dan gelse de, birçok Kolombiyalı genellikle demlemek yerine hazır kahve içiyor. Popüler olarak yanında şeker yada panela ile siyah anlamına gelen "tinto" olarak yada yarım kahve ve yarı ısıtılmış sütün bir müstahzarı olan café con leche olarak tüketilir. 2011 senesinde UNESCO , Kolombiya'nın Kahve Kültürel Peyzajını Dünya Mirası alanı duyuru etti.[8]
Colombiana, özel ve farklı hazzı olan bir kola şampanya sodası. ( jenerik marka )
Guandiolo, afrodizyak özellikleri olduğu iddia edilen Borojo meyvesinden meydana getirilen Afro-kolombiyalı bir içecektir.
Lulada, Cali menşeli bir içecektir. Lulodan hazırlanmış olur ve bir smoothie kıvamına ve kıvamına haizdir.
Malta : Gazlı malt alkolsüz meşrubat ( jenerik marka ).
Postobón, Colombiana'nın üreticisinden muhtelif soda aromaları, en popüler lezzet elmadır ("Manzana"). ( jenerik marka )
Salpicón (kelimenin tam anlamıyla büyük sıçrama anlama gelir) doğranmış meyve ve sodadan, genellikle Colombiana veya herhangi bir Kola aromalı sodadan yapılır. Aynı zamanda bir meyve kokteyli içeceği olabilir (çoğu zaman karpuz veya mandalina suyuyla yapılır).[9]
Colombian beverages
Chicha morada, pipeño ile servis edilir
Cholado
Kolombiya kahvesi, kalitesi ve farklı keyfi ile tanınır.
Alkollü içecekler
Aguardiente, şeker kamışından elde edilmiş ve anason ile tatlandırılmış alkollü bir içecektir. Kolombiya partilerinde yaygın olarak tüketilir ve gücü% 20 ila% 40 arasında değişir. İspanyol alkollü içkisinin bir çeşididir.
Biche (alternatif olarak: Viche), olgunlaşmamış şeker kamışından yapılan Afro-Kolombiyalı bir alkollü içecektir.
Canelazo, tarçın ve aguardiente ile karıştırılmış aguapanela'nın alkollü bir versiyonudur. Şeker servis yapılırken bardağın kenarlarına sürülür.
Hervido geleneksel canelazo yerel bir çeşitlilik vardır Nariño .
Chapil de geleneksel bir içecek olduğunu Nariño .
Chicha, başlangıçta And Dağları'nın yerli halkları tarafınca yapılan öncesinden yasaklanmış güçlü bir alkollü içecektir. Hemen hemen her şeyden hazırlanabilir, sadece tipik olarak mısırdan yapılır. Mısır, hemen sonra yeşil muz yapraklarına sarılan ve mayalanana kadar üç gün bir tek bırakılan panela ile pişirilir ve öğütülür.[10] Daha sonra su ve portakal yaprağı yada nane şeklinde seçilen tatlarla karıştırılır.
Guarapo, büyük bir seramik kavanozda tutulan muhtelif meyvelerden yapılır ve yaklaşık 2 ay mayalanmaya bırakılır. Bu vakit arasında alkolü güçlendirmek için sıvıya panela eklenmiş olur. Genellikle üzüm ve ananas kullanılır. Guarapo, Chicha'ya çok benzer.
Chirrinche, damıtılmış guarapo.
Masato, Pirinç, şeker, su, tarçın ve bütün karanfil (baharat) ile hazırlanır; Süzülür ve su korunur ve pürüzsüz bir fermantasyona haiz olması için bir kenara bırakılır.[11]
Refajo , Kola Hipinto (santanderian bölgesinde), Colombiana (Bogota şeklinde şehirlerde) veya Kola Roman (Karayipler bölgesinde) bira yada rom ile karıştırılarak meydana getirilen bir tür shandy içeceğidir. Bu soda ve bira karışımı oldukça popülerdir ve çoğu zaman mangallarda hayvansal yağ oranı yüksek yiyeceklere eşlik etmek laf konusu olduğunda çokça görülür. Kolanın tatlılığı ile biranın ekşiliğinin ve karbonatlı sodanın ek etkisinin birleşimi, birtakım tipik yemeklerin yağlarını özgün lezzetlerini gizlemeden tolere etmeye destek verir.[12]
Sabajón, Cordillera Oriental'dan tatlı ve kremalı bir alkollü meşrubat olan Sabajón.
Medellín Karteli, Kolombiya'nın Medellín kentinde üslenmiş uyuşturucu üreticisi ve kaçakçılığı icra eden bir organize kabahat örgütüdür.
1970'lerin ortalarında operasyonlarına başladı, özellikle kokain üstüne odaklandı. Bolivya, Kolombiya, Peru, Orta ABD, ABD Birleşik Devletleri ve Kanada'nın yanı sıra Avrupa'da da faaliyet gösterdi. Jorge Luis, Juan David ve Fabio Ochoa Vázquez kardeşler ile birlikte Pablo Escobar, Carlos Lehder ve José Gonzalo Rodríguez Gacha tarafından kuruldu. 1993 yılına gelindiğinde Cali Karteli ile Kolombiya hükümetinin desteklediği paramiliter grup olan Los Pepes ve Amerika Birleşik Devletleri hükûmeti tarafından parçalandı; üyeleri hapsedildi yada suikast ile öldürüldü.
Faaliyetlerinin zirvesinde kartel, her hafta dünyanın onlarca ülkesinde tonlarca kokain satıyor, günde 60-100 milyon dolar gelir elde ediyordu.[1] Bir süre Amerika kokain pazarının %96'sını, dünya geneli kokain pazarının ise %90'ını elinde tutmayı başardı.[2]
Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri – Halk Ordusu (İspanyolca: Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia – Ejército del Pueblo), FARC veya FARC-EP kısaltmasıyla bilinen, Marksist-Leninist devrimci gerilla örgütüdür.
Kolombiya hükûmeti,[1] ABD Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı,[2] Kanada,[3] ve Avrupa Birliği[4][5] tarafından terör örgütü ilan edilmiştir.
FARC, 1960'lı yıllarda Kolombiya Komünist Partisi'nin askerî kanadı olarak kuruldu. 1980'li yıllarda faaliyetlerini sürdürebilmek için kokain ticaretine başladığı iddiası Amerika tarafınca öne sürülmektedir.[6] Örgütün bu yoldan yılda en az 300 milyon Amerikan doları gelir elde ettiği de tahmin edilmektedir.[7][8] Kolombiya Emniyet Genel Müdürü General Jose Roberto Leon'a bakılırsa ülke genelinde uyuşturucu ticaretinin %60'ına hakim olan örgütün yıllık geliri $1 milyarı bulmaktadır.[9]
Örgütün kurucusu Manuel Marulanda'dır.
FARC'ın 2001 senesinde 16.000 personeli olmasına rağmen[10] Kolombiya hükûmetine nazaran bu rakam 2008 yılı itibarıyla 6.000–8.000 civarına inmiştir.[10]
Örgüt, 52 sene boyunca sürdürdükleri silahlı mücadeleyi 2015 yılının Eylül ayında Küba'nın arabuluculuğunda Kolombiya hükûmeti ile anlaşmaya vararak sonlandırmışlardır.[11] Eylül 2016 itibarı ile de kalıcı antlaşma imzalanmıştır.[12]
Kolombiya Silahlı Kuvvetleri (İspanyolca: Fuerzas Militares de Colombia), Kolombiya'nın silahlı kuvvetleridir. Silahlı kuvvetler Kara, Deniz ve Hava kuvvetleri ile Kolombiya Ulusal Polisi'nden oluşmaktadır. 2014 yılı itibarı ile ortalama 470,634 personeliyle [2] Latin Amerika'nın en büyük ve en donanımlı silahlı kuvvetlerinden biridir.
Kolombiya idari olarak 22 departman (İspanyolca: departamento) ve bir başkent bölgesine (Distrito Capital; Bogotá) ayrılır. Her departmanın dört yılda bir seçimle işbaşına gelen bir valisi ve departman meclisi bulunmaktadır. Departmanlar belli bir özerkliğe sahiptirler ve valileri arda arda yine seçilemezler. Departmanlar ayrıca belediyelere ayrılmaktadır.
Departmanlar sıralaması
Departman Merkez Yüzölçümü (km²) Nüfus ISO
01 Amazonas Leticia 109,665 80,360 CO-AMA
02 Antioquia Medellín 63,612 5,750,478 CO-ANT
03 Arauca Arauca 23,818 28,2302 CO-ARA
04 Atlántico Barranquilla 3,388 2,365,663 CO-ATL
05 Bolívar Cartagena 25,978 2,229,967 CO-BOL
06 Boyacá Tunja 23,189 1,411,239 CO-BOY
07 Caldas Manizales 7,888 1,170,187 CO-CAL
08 Caquetá Florencia 88,965 463,333 CO-CAQ
09 Casanare Yopal 44,640 325,713 CO-CAS
10 Cauca Popayán 29,308 1,363,054 CO-CAU
11 Cesar Valledupar 22,905 1,050,303 CO-CES
12 Chocó Quibdó 46,530 413,173 CO-CHO
13 Córdoba Montería 25,020 1,392,905 CO-COR
14 Cundinamarca Bogotá 24,210 2,680,041 CO-CUN
15 Guainía Inírida 72,238 43,314 CO-GUA
16 Guaviare San José del Guaviare 53,460 133,236 CO-GUV
17 Huila Neiva 19,890 994,218 CO-HUI
18 La Guajira Riohacha 20,848 524,619 CO-LAG
19 Magdalena Santa Marta 23,188 1,403,318 CO-MAG
20 Meta Villavicencio 85,635 771,089 CO-MET
21 Nariño Pasto 33,268 1,775,139 CO-NAR
22 Norte de Santander Cúcuta 21,658 1,493,932 CO-NSA
23 Putumayo Mocoa 24,885 378,483 CO-PUT
24 Quindío Armenia 1,845 613,375 CO-QUI
25 Risaralda Pereira 4,140 1,024,362 CO-RIS
26 San Andrés ve Providencia San Andrés 52 83,491 CO-SAP
27 Santander Bucaramanga 30,537 2,085,084 CO-SAN
28 Sucre Sincelejo 10,917 868,648 CO-SUC
29 Tolima Ibagué 23,562 1,312,972 CO-TOL
30 Valle del Cauca Cali 22,140 4,524,678 CO-VAC
31 Vaupés Mitú 54,135 33,152 CO-VAU
32 Vichada Puerto Carreño 100,242 97,276 CO-VID
— Bogotá — 1,587 8,254,722 CO-DC
Kolombiya, 46 milyon hakkında nüfusu ile, Latin Amerika'da Brezilya ve Meksika'dan sonrasında üçüncü en kalabalık ülkesidir.
İçindekiler
1 Demografik istatistikler
2 Yaşam beklentisi : 76 yıl(tah. 2009))
3 Nüfus yoğunluğu
4 Yaş piramidi
5 Etnik kökenler
6 Din
7 Diller
8 Kaynakça
Demografik istatistikler
Nüfus : 48.929.706 (tah. 2014)
Ortaçağ:
Erkekler: 22.4 yıl
Kadınlar: 27.4 yaşında
Toplam: 26,3 sene (2006 tahmini)
Nüfus artış hızı: yılda %1.4
Doğum payı : 20.16 doğum / 1.000 kişi (tah. 2007)
Ölüm payı :5.54 ölüm / 1.000 kişi (tah. 2007)
Bebek ölüm hızı : 1000 doğumda 20.35 ölüm (2004-2006)
Yaşam beklentisi : 76 sene(tah. 2009))
Doğurganlık oranı : Kadın başına 2.20 çocuk (tah. 2006)
Nüfus yoğunluğu
Demografik yoğunluk : 43.23 insan/km² (tah. 2009)
Halihazırda nüfusun %74,3'ü kentsel alanlarda, %25,7'si kırsal alanlarda yaşamaktadır.
Nüfusu 100.000'den fazla olan 30'dan fazla şehir var.
Yaş piramidi
Yaş yapısı:
0-14 yaş: %30,3 (adam 6.683.079/hanım 6.528.563)
15-64 yaş: %64,5 (erkek 13.689.384/hanım 14.416.439)
65 yaş ve üstü: %5,2 (erkek 996.022/kadın 1.279.548) (tah. 2006)
Etnik kökenler
Etnik gruplar : (2005)
%49 caboclos (Avrupa, Kızılderililer)
%37 beyaz (Avrupa)
%10,6 Afro-Kolombiyalılar (Afrikalı-melezler)
%3.4 Kızılderililer
Din
Din : Katoliklik %90, Diğer %10 (Protestanlık, Ortodoksluk, Mormonizm, Musevilik, İslam, Ateizm ve Agnostisizm)
Diller
Dil : İspanyolca (resmi dil), kentsel alanlarda Almanca ve Fransızca şeklinde küçük Avrupa dilleri toplulukları vardır. 65 yerli dil ve iki creole dili de mevcuttur.
Kolombiya'da, 28 Nisan 2021'de, Başkan Iván Duque Márquez hükümetince önerilen vergi ve esenlik hizmetleri reformuna karşı devam eden bir takım protesto başladı. Vergi reformu, Kolombiya'daki COVID-19 salgını sırasında kurulan evrensel bir temel gelir toplumsal programı olan Ingresio Solidario'ya fon sağlamak amacıyla sunulmuştu. Yasa tasarısı 010 is Kolombiya'da sıhhat hizmetlerinin özelleştirilmesini öneriyordu.[1][2][3][4][5]
COVID-19'un daha yaygınlaşması korkusuyla protestolara yönelik mevcut izinlerin mahkemelerce iptal edilmesine rağmen, protestolar 28 Nisan 2021'de başladı. Bogotá ve Cali şeklinde büyük şehirlerde, bin ila onbinlerce protestocu sokaklara döküldü. Bazı yerlerde 6 ferdin ölmesiyle sonuçlanan çatışmalar yaşandı. Protestolar ilerleyen günlerde büyümeye devam etti ve cumhurbaşkanının yasa tasarısını yine düzenleme sözü vermesine rağmen, 1 Mayıs Uluslararası İşçi Günü'nde zirveye ulaştı. 2 Mayıs'ta, Başkan Duque vergi reformunu tasarısını geri çekeceğini deklare etti, sadece yeni somut tasarılar açıklanmadı ve protestolar devam etti.
Kolombiya ve Ekvador hükümetleri - haber alma örgütleri raporlarını referans göstererek- protestoların Venezüella devlet başkanı olan Nicolás Maduro tarafından Kolombiya'da bağlaşık bir hükümet kurmak için yabancı müdahale girişimiyle düzenlendiğini iddia etti.[6] Ancak bir çok analist, Kolombiya hükümetinin protestolar üstündeki dış etkileri abarttığı mevzusunda hemfikir.[7]
Eski cumhurbaşkanı Álvaro Uribe Vélez, insanları polisin ve askerin eylemlerini desteklemeye çağırırken, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği ve İnsan Hakları İzleme Örgütü polislerin protestoculara yönelik insan hakları ihlallerine dikkat çekti.
İçindekiler
1 Arka plan
2 Zaman çizelgesi
3 Medya
3.1 Sansür iddiaları
3.2 Dezenformasyon iddiaları
3.3 Sosyal medya
4 Kaynakça
Arka plan
Nisan 2021'de, Başkan Iván Duque, ülke genelinde çeşitli sıhhat sistemleri başarısız olmaya başladığı için Kolombiya'daki COVID-19 salgınının kötüleşmeye başladığı bir dönemde vergilerin arttırılması için yasa tasarısı sundu.[1][8]
Pandemi esnasında Duque hükümeti tarafınca başlatılan evrensel bir temel gelir toplumsal programı olan Ingreso Solidario [4], Nisan 2020'den bu yana düşük gelirli nüfuslara 13 aylık yaklaşık 43 Amerika doları ücretinde ödeme yapmıştır. Diğer Latin ABD ülkelerine kıyasla daha minik çaplı olan Ingreso Solidario yardımlarına, ortalama elli milyon Kolombiyalı'dan üç milyonu hak kazanmıştı. Alman Küresel ve Alan Çalışmaları Enstitüsü'nün Latin ABD kısmı müdürü Marike Blofeld'e bakılırsa, "Bölgedeki öteki ülkelerle kıyasla, Ingreso Solidario'nun sunduğu kapsam son aşama zayıf. . . Onu alan 3 milyon insan için ne olursa olsun bir fark yarattı. Ancak buna gereksinim duyan hanehalklarının sayısı ortalama beş katı kadar daha fazlaydı."
Programı 1,7 milyon daha fazla insanı kapsayacak biçimde genişletmek ve kalıcı bir temel gelir programı kurmak isteyen Duque hükümeti, finansman için bir vergi reformu yapmayı kararlaştırdı.[4] Kolombiyalılara, vergi arttırımına gerekçe olarak Ingreso Solidario'ya 4,8 milyar ABD doları sağlamak yayınlandı. Duque'nin vergi reformları bununla birlikte besin ve kamu hizmetleri gibi daha fazla ürüne yönelik katma kıymet vergilerinin kapsamının genişletilmesini, ek olarak da orta derslik gelir grubundan kişilerin de daha yüksek bir vergi dilimine dahil edilmesini ve çeşitli gelir vergisi muafiyetlerinin kaldırılmasını içeriyordu.[8][9]
Ayrıca tartışmalı bir yasa tasarısı olan Tasarı 010 da Kolombiya'daki sıhhat sistemini özelleştirmek üzere reform yapmayı öneriyordu.[5] Pandemiye karşın Kolombiya esenlik sistemini büyük ölçüde değiştirecek olan tasarıyı sunmada gösterilen aceleci yöntem -Temsilciler Meclisinde kurultay tartışmasını gerektirmeyen özel bir komite vasıtasıyla- Kolombiyalıların tasarıya karşı duyduğu hoşnutsuzuğu daha da körükledi.
Bunların yanı sıra Latin ABD'da COVID-19 döneminde en yüksek ölüm sayılarını, 2020 yılında elli sene arasında gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 6.8 düşüşüyle en kötü ekonomik performansı ve yüzde on dört olan işsizlik oranını eş zamanlı olarak deneyimleyen Kolombiya halkının öfkesi, tavsiye edilen vergi reformuyla daha da tetiklendi ve 2019 protestolarına benzer biçimde genel grev düzenlendi.[1][9][10] Grev organizatörleri, vergi ve esenlik reformlarının kaldırılması taleplerine ayrıca, asgari ücret düzeyinde evrensel bir temel gelir, minik işletmeler için ek destek ve glifosat bazlı herbisit kullanımının yasaklanmasını talep ettiler.[11]
Zaman çizelgesi
28 Nisan 2021'de Medellín'deki protestocular
Protestolara hazırlık olarak, 27 Nisan'da Cundinamarca İdare Mahkemesi Yargıcı Nelly Yolanda Villamizar de Peñaranda, COVID-19 ile alakalı sağlık riskleri sebebiyle halka aleni gösterileri yasaklayarak ülke çapındaki şehirlerde gosteri yapılmasınının yasaklanmasına karar verdi.[12] Ancak hoşnutsuz vatandaşlar, protestolara yönelik amme yasağını görmezden geldi.[9]
İspanyol fatih Sebastián de Belalcázar'ın heykelinin Misak protestocuları tarafından yıkıldığı Cali'de meydana gelen kuvvetli protestolarla on binlerce protestocu 28 Nisan 2021'de gösteriye başladı.[1][13][14] Bogota'da onbinlerce protesto düzenlendi, aynı günün ilerleyen saatlerinde protestocularlar polis güçleri arasında çatışmalar başladı ve dört bin protestocu gece süresince faaliyetlerini sürdürdü. Protestoların ilk gününde iki kişi öldürüldü.
Bogota Metropolitan Polisi'nden General Eliecer Camacho, gösteriler sırasında 5.800 polisin konuşlandırılacağını açıklamasıyla 29 Nisan'da polis varlığı arttırıldı.[13] Bazı TransMilenio istasyonları da hükümet tarafınca istasyondaki hasar gerekçe gösterilerel protestolardan önce kapatıldı. Merkez İşçi Sendikası (CUT) lideri, 28 Nisan gösterilerini "görkemli bir grev" olarak nitelendirdi ve Kolombiya çapında yeni protestolar yapılması çağrısında bulunmuş oldu.[8] Henüz genel olarak protestolar ülke çapında daha az sayıdaydı.
Protestolar 30 Nisan'da Kolombiya genelinde - bilhassa Cali, Bogotá, Pereira, Ibagué ve Medellín'de - diğer minik şehirlerde de birtakım gösterilerle devam edecekti.[15][16][17] Başkan Duque ilkin vergi reformunu kaldırmayacağını açıkladı, sadece hemen sonra hükümetinin daha tartışmalı olan birtakım önerileri vergi düzeltim planlarından kaldırmayı düşüneceğini belirtti.[10] Cali Belediye Başkanı Jorge Iván Ospina, Başkan Duque'ye yanıt vererek "Sayın Başkan, vergi reformu öldü. Tasarının daha çok ölüme niçin olmasını istemiyoruz. Lütfen geri çekin, sizden bunu Cali halkı adına isterim. " [18] İşçi Bayramı protestolarına hazırlık olarak hükümet, Cali'ye 4.000 asker ve polis memuru gönderdi.
1 Mayıs Uluslararası İşçi Bayramı'nda, protesto dalgaları esnasında onbinlerce insan ülkenin en büyük gösterilerinden birinde cacerolazos lar eşliğinde protesto etti.[10][19] Buna mukabil Ulusal Savunma Bakanı Diego Molano Cali'de yaptığı açıklamada göstericileri Kolombiya Devrimci Silahlı Kuvvetleri (FARC) grubuyla ilişkilendirerek "istihbarattan aldığımız bilgilere nazaran, Cali'deki kriminal ve terörist eylemler suç örgütleri ve teröristtlerle ilişki içindedir" dedi.[18][20] Akşam saatlerinde Cumhurbaşkanı Duque yapmış olduğu açıklamada, şiddetin görüldüğü şehirlerde asker sayısını artıracağını söylemiş oldu.[21]
Cumhurbaşkanı Duque, 2 Mayıs'ta vergi reformunu geri çektiğini deklare etti, ancak reformun hala lüzumlu bulunduğunu da belirtmekten kaçınmadı.[22][23] Duque, vergi reformunun "heves değil, gerekliliktir" dedi.[24] Vergi reformunun kaldırılmasına karşın, protestolar düzenlenmeye devam etti.[25]
Ulusal Grev Komitesi 3 Mayıs günü, 5 Mayıs'ta başka bir protesto düzenleneceğini duyurdu ve Duque hükümetini gruplarla görüşme yapmak için bir araya gelmediği için eleştirdi.[11]
Ekvador Devlet Başkanı Lenín Moreno ve Kolombiya Başkan Yardımcısı Marta Lucía Ramírez , 5 Mayıs 2021'de protestoların Venezuela tarafınca organize edildiğini iddia eden açıklamalarda, protestoların Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro tarafınca desteklendiğini belirtti.[6] Miami'deki Inter-American Institute for Democracy (IID) toplantısında Amerikan Devletleri Örgütü Genel Sekreteri Luis Almagro'nun yanında konuşan Başkan Moreno, "şu anda Kolombiya'da neler olduğuna ilişik olarak... Ekvador haber alma örgütleri diktatör Maduro'nun büyük müdahalesini tespit etti" dedi. Başkan Yardımcısı Ramírez ayrıca protestoların Venezuela tarafından "harika bir şekilde planlandığını, finanse edildiğini ve uygulandığını" belirten bir izahat yaparak Maduro'nun müttefik bir hükümet kurmaya çalıştığını belirtti. Venezuela Dışişleri Bakanı Jorge Arreaza açıklamalara karşılık olarak, Ekvador başkanının dikkatini kendi "beceriksizliğinden" uzaklaştırmaya çalıştığını söyleyerek Başkan Moreno'nun suçlamalarını reddetti. Günün ilerleyen saatlerinde protestocular, bazı yasama oturumları yapılırken Bogota, Plaza Bolívar'daki Capitolio Nacional'e hücum ettiler ve yetkililer tarafından dağıtıldılar[26]
Medya
Sansür iddiaları
Bazıları, huzursuzluğu önlemek için web sansürü çağrısında bulundu, buna karşın çoğunluk internet özgürlüğünün korunması çağrısında bulundu.[27] Cali'de 4 Mayıs 2021 mahalli saatle 16:30 itibarıyla web bağlantısının kesildiği bildirildi.[28] 4 ve 5 Mayıs'ta iki kez olup biten beklenmedik internet çöküşünden en oldukça etkilenen mahalle Siloe mahallesiydi.[29] Rapor ve şikayetlerin peşinden Emcali, " Hizmetlerin, amme hizmetlerinin veya telekomünikasyonun sağlanmasında kasıtlı büyük çaplı kesintiler" gerçekleştirmediklerine ayrıca "durağan internet erişim hizmetimiz web müşterilerimiz için en müsait koşullarda çalışmaktadır, Emcali bir mobil internet operatörü değildir ve Cali'de ve tesir alanında vazgeçilmez bir hizmet olarak web hizmetini güvence etmektedir." diye belirtmiştir. Protestoları destekleyen ve Iván Duque hükümetine cenk duyuru eden [30] Anonymous ise, Kolombiya internetinin mevcut durumunu kınadı. Sosyal ağlardaki birkaç kullanıcı web kesintilerini reddetti ve bunu sansür olarak değerlendirdi.[31]
5 Mayıs 2021'den bu yana, protestolardan içerik paylaşan Instagram kullanıcıları - ağırlıklı olarak Kolombiya'da - uygulamanın paylaştıkları içinde ne olduğu sildiğini bildiriyor.[32]
Dezenformasyon iddiaları
Caracol ve RCN, ülkedeki en büyük kanallar içinde yer almalarına karşın, protestolara karşı tehlike uyandırdıkları ve esas olarak vandalizmi gösterdikleri ve bildirdikleri için eleştirildi.[33] Protestocular, kanalın tutumu nedeniyle 28 Nisan'da RCN tesislerine girmeye çalıştı.[34]
30 Nisan'da, Başkan Duque'nin vergi reformunda değişimleri açıklamış olduğu gün, akşam haberlerindeki son yayınında Noticias RCN, Cali sokaklarındaki protestocuların bazı videolarını gösterirken, bir gazeteci "söylev veren ve Kolombiya marşını söyleyen halk, şehrin değişik kesimlerinde, Duque'nin açıklamasını kutladı" şeklinde vakası değerlendirdi. Bu sebeple RCN, olanlarla alakalı "yanlış bilgilendirmek" ve "asılsız söylemek"le eleştirildi.[35][36] Colombia Check ve La Silla Vacía gibi bazı medya kuruluşları, bilgilerin yanlış olduğunu doğruladı: RCN haber yayını, görüntüleri bağlamın dışına çıkardı ve olanlarla uyuşmayan bir başlıkla haberi uyarladı.[37]
Sosyal medya
Bazı sosyal medya kullanıcıları polis kuvvetleri ve bazı protestocuların saldırılarını ve halkı baskılamaya yönelik çabaları kınamak ve insanları protestoya çayır etmek için kullandılar.[38]
Twitter'da, Uribe takip edenleri tarafınca kullanılan #LaVozDeUribeSomosTodos etkiketi, eski cumhurbaşlanı Álvaro Uribe'nin tartışmalı tivitinin "şiddeti yücelttiği" nedeni öne sürülerek kaldırılması sonucu, birtakım Kolombiyalı K-pop dinleyicileri olan kullanıcılar tarafından bu müzik türünden içerikleri paylaşmak için kullanılmaya başlandı.[39] Ayrıca diğer Uribizm trendleri de K-pop içerikleriyle kaplandı.[40]
Kolombiya ekonomisi, üst-orta derslik gelir iktisat olup gayri safi yurt içi hasıla bakımından Orta ABD'nın ikinci ve Latin ABD'nın dördüncü büyük ekonomisidir.[1] 1960'lı yıllardan bu yana ülkenin endüstriyel büyümesi hızlanmış ve ekonomisi farklılaşmıştır.
Kolombiya'nın başlıca ihracat ürünü petrol olup ihracatın %45'ini oluşturmaktadır. İhracatın %12'sini ise imalat sanayisi oluşturmakta ve her yılı %10'un üzerinde büyümektedir. Kolombiya dünyanın en süratli büyüyen bilgi teknolojileri sektörüne ve Latin Amerika'nın en uzun fiber optik ağına haizdir.[6] Kolombiya ayrıca Asya dışında dünyanın en büyük gemi inşa endüstrisine sahiptir.
Şehirler sıralaması
Bogotá
Cali
Medellín
Barranquilla
Cartagena
Cúcuta
Bucaramanga
Pereira
Santa Marta
Ibagué
Bello
Pasto
Neiva
Manizales
Soledad
Villavicencio
Soacha
Armenia
Valledupar
Itagüí
Montería
Sincelejo
Floridablanca
Palmira (Kolombiya)
Buenaventura
Popayán
Barrancabermeja
Dos Quebradas
Envigado
Tuluá
Maicao
Florencia
Cartago
Girardot
Sogamoso
Buga
Tunja
Girón
Malambó
Magangué
Facatativá